Bé Ngán Cháo Nên Ăn Gì? 15+ Món Ngon Giải Ngán Cho Bé Yêu

Ôi cái cảm giác nhìn con lắc đầu nguầy nguậy mỗi khi mẹ bưng bát cháo đến, quen thuộc làm sao! Có phải bé nhà bạn cũng đang “đình công” với món cháo quen thuộc không? Tình trạng bé ngán cháo nên ăn gì trở thành nỗi băn khoăn lớn của không ít bậc phụ huynh. Đừng lo lắng quá, đây là một cột mốc phát triển khá bình thường ở trẻ nhỏ. Khi bé lớn hơn, vị giác và nhận thức về thế giới xung quanh cũng phong phú hơn. Bé muốn khám phá những điều mới mẻ, và đương nhiên, “thực đơn” cũng không ngoại lệ. Cháo, món ăn gắn liền với giai đoạn đầu đời, có thể trở nên nhàm chán với bé bởi sự đơn điệu về kết cấu và hương vị nếu mẹ không thường xuyên thay đổi.

Việc tìm kiếm những món ăn thay thế không chỉ giúp bé hào hứng hơn với bữa ăn, mà còn là cơ hội tuyệt vời để giới thiệu cho bé những hương vị, kết cấu và nhóm dinh dưỡng mới. Điều này cực kỳ quan trọng cho sự phát triển toàn diện của bé. Website “Nhật Ký Con Nít” luôn đồng hành cùng ba mẹ trên hành trình nuôi dạy con khôn lớn, và hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau khám phá “kho báu” những món ngon hấp dẫn, bổ dưỡng, dễ làm để giải quyết triệt để nỗi lo bé ngán cháo nên ăn gì nhé!

Tại sao bé lại ngán cháo?

Đây là câu hỏi đầu tiên mà nhiều mẹ thắc mắc. Tại sao một món ăn từng rất được yêu thích, giờ lại bị “xa lánh”? Hiểu rõ nguyên nhân sẽ giúp chúng ta tìm được giải pháp phù hợp.

Lý do bé chán ăn cháo thường gặp:

Đơn điệu về kết cấu (texture): Cháo thường có kết cấu mịn hoặc hơi lợn cợn. Khi bé lớn hơn, kỹ năng nhai, nuốt phát triển, bé muốn thử những kết cấu đa dạng hơn, cảm nhận “sự tồn tại” của thức ăn trong miệng.
Nhàm chán về hương vị: Nếu mẹ chỉ nấu cháo với vài loại thực phẩm cố định hoặc không thay đổi cách nêm nếm, bé sẽ dễ cảm thấy nhàm chán. Vị giác của bé cũng đang dần hoàn thiện và mong muốn khám phá nhiều mùi vị khác nhau.
Tìm kiếm sự độc lập: Ở giai đoạn khoảng 8-12 tháng trở đi, bé bắt đầu có ý thức về bản thân và môi trường xung quanh. Bé muốn tự mình làm nhiều thứ, bao gồm cả việc tự xúc ăn hoặc cầm nắm thức ăn. Cháo lỏng có thể không đáp ứng được mong muốn này.
Mọc răng hoặc khó chịu trong miệng: Đôi khi, việc mọc răng làm bé khó chịu hoặc đau nướu. Thức ăn có kết cấu khác có thể làm dịu cảm giác này hoặc đơn giản là bé chỉ không muốn nhai nuốt nhiều.
Bị ép ăn: Việc mẹ cố gắng ép bé ăn hết suất cháo khi bé đã thể hiện rõ sự từ chối có thể tạo ra tâm lý tiêu cực với món ăn đó.
Bệnh hoặc khó chịu trong người: Đôi khi biếng ăn, ngán cháo là dấu hiệu bé đang không khỏe.

Khi bé có dấu hiệu bé ngán cháo nên ăn gì, đó là tín hiệu cho thấy đã đến lúc ba mẹ cần linh hoạt điều chỉnh thực đơn và cách cho bé ăn.

Bé ở độ tuổi nào thì có thể ăn các món thay cháo?

Việc chuyển đổi từ cháo sang các món khác phụ thuộc vào sự phát triển cá nhân của từng bé, đặc biệt là kỹ năng nhai, nuốt và xử lý thức ăn thô.

Theo từng giai đoạn phát triển của bé:

Từ 6 tháng: Bắt đầu ăn dặm với cháo hoặc bột ăn dặm xay thật mịn, thức ăn nghiền nhuyễn.
Từ 7-8 tháng: Bé có thể bắt đầu làm quen với cháo đặc hơn một chút, có lợn cợn nhỏ, thức ăn tán nhuyễn hoặc băm sơ.
Từ 9-11 tháng: Đây là giai đoạn nhiều bé có dấu hiệu bé ngán cháo nên ăn gì nếu cháo vẫn quá mịn. Bé có thể ăn cháo nấu nhừ còn nguyên hạt, cơm nát, các loại mì, nui sợi nhỏ, bánh mềm, rau củ quả luộc/hấp mềm cắt miếng vừa tay cầm (nếu áp dụng phương pháp ăn dặm tự chỉ huy – BLW). Kỹ năng dùng lợi để nghiền thức ăn đã khá tốt.
Từ 12 tháng trở lên: Bé có thể ăn hầu hết các món ăn cùng gia đình (chế biến riêng, nhạt hơn), cơm thường (nấu mềm), các loại thịt cá rau củ đa dạng hơn với nhiều cách chế biến khác nhau.

Quan sát dấu hiệu sẵn sàng của bé (bé tỏ ra thích thú với thức ăn người lớn, cố gắng với tay lấy đồ ăn, bắt chước động tác nhai nuốt của người lớn, có thể dùng lợi để nghiền nát thức ăn mềm) là quan trọng nhất để quyết định thời điểm giới thiệu món mới.

So, Bé Ngán Cháo Nên Ăn Gì Thay Thế Cho Đủ Dinh Dưỡng?

Đây là phần chính mà ba mẹ mong chờ nhất! Khi bé ngán cháo, thế giới ẩm thực cho bé vẫn còn vô vàn lựa chọn vừa ngon miệng, vừa đảm bảo cung cấp đầy đủ năng lượng và dưỡng chất cần thiết cho bé. Hãy cùng khám phá nhé!

1. Súp sánh mịn hoặc cháo “phiên bản nâng cấp”

Đừng vội loại bỏ hoàn toàn cháo nếu bé chỉ hơi chán. Hãy thử biến tấu nó! Súp cũng là một lựa chọn tuyệt vời, đặc biệt nếu bé vẫn quen với kết cấu lỏng, sánh.

Súp rau củ: Súp bí đỏ, súp cà rốt, súp bông cải xanh… nấu cùng một chút nước dùng gà hoặc thịt, xay mịn hoặc hơi lợn cợn tùy độ tuổi. Thêm một chút kem sữa tươi (whipping cream) không đường để tăng độ béo ngậy và hấp dẫn.
Súp gà nấm, súp cua: Giàu protein, vitamin và khoáng chất. Nấu nhừ thịt gà/cua, nấm, thêm rau củ như đậu Hà Lan, cà rốt cắt hạt lựu siêu nhỏ.
Cháo yến mạch: Yến mạch nấu rất nhanh nhừ, mềm, dễ tiêu hóa và giàu chất xơ. Mẹ có thể nấu cháo yến mạch với sữa (sữa mẹ, sữa công thức hoặc sữa tươi cho bé trên 1 tuổi), hoặc nấu với nước dùng, kết hợp thịt, cá, rau củ, trái cây nghiền.
Cháo hạt sen, cháo đậu xanh: Thay đổi loại hạt nấu cháo cũng tạo sự mới mẻ. Hạt sen, đậu xanh nấu mềm bùi, có thể xay nhuyễn hoặc để nguyên hạt tùy độ tuổi bé.

Ví dụ, nếu bé thích cá, thay vì cháo trắng cá, mẹ có thể thử một phiên bản nâng cấp hơn. Để có thêm gợi ý về cách chế biến cháo từ nguyên liệu này, bạn có thể tham khảo bài viết chi tiết về cháo cá hồi cho trẻ 7 tháng, nơi cung cấp công thức và lưu ý cụ thể.

2. Cơm nát “phiêu lưu” cùng thức ăn

Cơm nát là bước chuyển tiếp lý tưởng từ cháo sang cơm hạt. Nó mềm nhưng vẫn giữ được hình dạng hạt cơm, giúp bé làm quen với kết cấu mới và tập nhai.

Cách nấu cơm nát: Vo gạo, cho vào nồi cơm điện, thêm lượng nước gấp 2-3 lần so với nấu cơm bình thường. Nấu chín và ủ thêm khoảng 10-15 phút cho cơm thật mềm.
Thức ăn kèm: Nấu riêng thịt (thịt lợn thăn, thịt gà, thịt bò xay/băm nhỏ), cá (lọc xương kỹ, dằm nhuyễn), tôm (bóc vỏ, bỏ chỉ đen, băm nhỏ) và rau củ (bí đỏ, cà rốt, bông cải xanh, rau cải ngọt luộc/hấp chín mềm, thái hạt lựu nhỏ hoặc băm). Trộn đều thức ăn đã nấu chín vào cơm nát trước khi cho bé ăn (không nấu lẫn từ đầu để giữ trọn vẹn dinh dưỡng và hương vị).
Làm ‘cơm nắm’ nhỏ: Dùng tay sạch hoặc bao tay thực phẩm, nắm cơm nát cùng thức ăn thành những viên nhỏ vừa tay bé. Điều này khuyến khích bé tự cầm nắm và đưa vào miệng.

Cơm nát mềm với các loại thức ăn được cắt nhỏ, món ăn thay thế hấp dẫn cho bé ngán cháo

Cơm nát kết hợp với các loại thức ăn cắt nhỏ giúp bé làm quen với việc xử lý nhiều thành phần khác nhau trong một miếng ăn, chuẩn bị cho giai đoạn ăn cơm hạt.

3. Thế giới bánh và món ăn từ bột đa dạng

Bánh và các món từ bột là lựa chọn tuyệt vời để thay đổi khẩu vị và kết cấu cho bé. Chúng mềm, dễ nhai nuốt (với các loại phù hợp) và có thể biến tấu thành nhiều hình dạng hấp dẫn.

Bánh pancake, waffle mềm: Làm từ bột mì/bột yến mạch, trứng, sữa, chuối nghiền/bí đỏ nghiền. Nướng trên chảo không dính hoặc máy làm bánh. Cắt miếng vừa ăn. Bánh mềm xốp, dễ cầm nắm, có thể ăn kèm sữa chua, trái cây nghiền.
Mì sợi, nui nhỏ: Luộc chín thật mềm. Trộn cùng nước sốt sánh (sốt cà chua nấu cùng thịt băm/cá hồi/tôm, sốt kem bí đỏ…). Chọn loại mì, nui có hình dạng vui mắt (sợi nhỏ, hình ngôi sao, chữ cái…).
Bánh khoai tây, bánh bí đỏ: Nghiền nhuyễn khoai tây/bí đỏ luộc chín, trộn cùng bột mì/tinh bột bắp, trứng (nếu bé không dị ứng), có thể thêm phô mai bào. Chiên áp chảo với ít dầu hoặc nướng trong nồi chiên không dầu/lò nướng. Bánh mềm bên trong, hơi xém nhẹ bên ngoài rất hấp dẫn.
Bún, miến, phở (sợi nhỏ, mềm): Luộc thật mềm, cắt ngắn, ăn cùng nước dùng ninh từ thịt, xương, rau củ. Thêm thịt băm, tôm băm, chả cá (làm tại nhà, đảm bảo an toàn).

Những chiếc bánh pancake nhỏ mềm, món ăn dặm ngon miệng cho bé không thích ăn cháo

Việc giới thiệu nhiều loại thực phẩm từ các nhóm khác nhau giúp bé có được dinh dưỡng cân bằng. Đôi khi, việc so sánh ưu nhược điểm của các loại thực phẩm khác nhau cũng cần thiết, dù việc so sánh có thể phức tạp như việc tìm hiểu về so sánh hơn của bad trong ngữ pháp tiếng Anh vậy! Nhưng đừng quá lo lắng, điều quan trọng là sự đa dạng và phù hợp với bé.

4. Các loại hạt dinh dưỡng và ngũ cốc nguyên hạt

Ngoài yến mạch, còn nhiều loại hạt và ngũ cốc khác rất tốt cho bé, cung cấp năng lượng bền vững, chất xơ, vitamin và khoáng chất.

Diêm mạch (Quinoa): Hạt diêm mạch nấu chín mềm, bùi, giàu protein thực vật. Có thể nấu cùng nước dùng, rau củ băm nhỏ như nấu cháo, hoặc trộn vào súp.
Cuscus: Loại hạt làm từ lúa mì cứng, nấu chín mềm rất nhanh. Trộn cùng thịt, rau củ, nước sốt.
Các loại đậu (đậu xanh, đậu đỏ, đậu đen…): Nấu thật mềm, có thể nghiền nhuyễn trộn vào bột, súp hoặc cháo, hoặc để nguyên hạt nếu bé đã nhai tốt. Lưu ý ngâm đậu trước khi nấu để dễ tiêu hóa hơn.

5. Trái cây và rau củ “cầu vồng” đầy vitamin

Trái cây và rau củ không chỉ cung cấp vitamin, chất xơ mà còn mang đến màu sắc và hương vị tự nhiên hấp dẫn.

Sinh tố trái cây: Xay nhuyễn các loại trái cây mềm (chuối, bơ, xoài, dâu tây…) cùng sữa chua hoặc sữa tươi (cho bé trên 1 tuổi). Là bữa phụ giàu dinh dưỡng, dễ uống.
Trái cây cắt miếng/hạt lựu: Các loại trái cây mềm như chuối, bơ, đu đủ, xoài, dưa hấu… cắt miếng vừa tay bé cầm hoặc hạt lựu nhỏ.
Rau củ luộc/hấp: Cà rốt, bí đỏ, bông cải xanh, su su, đậu que… luộc hoặc hấp chín thật mềm, cắt miếng dài hoặc que để bé dễ cầm nắm (phương pháp BLW) hoặc cắt hạt lựu/băm nhỏ trộn vào cơm nát/súp.

Ly sinh tố trái cây màu sắc tươi sáng, thức uống dinh dưỡng khi bé ngán cháo

Kết cấu mềm, màu sắc bắt mắt và vị ngọt tự nhiên của trái cây và rau củ thường rất hấp dẫn các bé, giúp bé ngán cháo tìm lại hứng thú ăn uống.

6. Sữa chua và phô mai – Bữa phụ tuyệt vời

Sữa chua và phô mai là nguồn cung cấp canxi, protein và men vi sinh tốt cho hệ tiêu hóa của bé.

Sữa chua không đường: Chọn sữa chua nguyên chất, không đường hoặc ít đường (cho bé trên 1 tuổi). Có thể trộn cùng trái cây nghiền hoặc hạt yến mạch để tăng hương vị và dinh dưỡng.
Phô mai tách muối/phô mai miếng: Các loại phô mai dành riêng cho bé, ít muối. Cắt miếng nhỏ hoặc dạng que để bé tự cầm ăn.

Sữa chua và phô mai có thể dùng làm bữa phụ giữa các bữa chính, cung cấp thêm năng lượng và dưỡng chất khi bé ngán cháo và chưa sẵn sàng ăn nhiều vào bữa chính.

7. Thử nghiệm phương pháp ăn dặm tự chỉ huy (BLW)

Nếu bé đang ở giai đoạn thích tự khám phá và cầm nắm, phương pháp BLW có thể là một lựa chọn hiệu quả khi bé ngán cháo.

Với BLW, bé sẽ được cung cấp thức ăn mềm, cắt miếng vừa tay cầm và tự quyết định ăn gì, ăn bao nhiêu, ăn như thế nào. Điều này giúp bé phát triển kỹ năng vận động tinh, phối hợp tay-mắt và làm quen với kết cấu thức ăn một cách tự nhiên. Các món phù hợp cho BLW bao gồm: rau củ luộc/hấp mềm cắt que, trái cây mềm cắt miếng, bánh pancake/waffle mềm, miếng cá/thịt luộc mềm…

Bé ngồi trên ghế ăn, tự tay cầm thức ăn mềm, hình ảnh minh họa phương pháp ăn dặm tự chỉ huy khi bé ngán cháo

BLW không chỉ giúp giải quyết vấn đề bé ngán cháo mà còn khuyến khích bé có thái độ tích cực hơn với việc ăn uống, trở nên độc lập hơn trong bữa ăn. Tương tự như cách áp dụng phương pháp montessori cho trẻ 0 6 tuổi vào giáo dục, BLW tập trung vào việc trao quyền và khuyến khích sự khám phá tự nhiên của trẻ, ngay từ những bữa ăn đầu đời.

Làm thế nào để giúp bé hào hứng với bữa ăn và các món mới?

Giới thiệu món ăn mới cho bé không chỉ đơn thuần là đổi món. Cần có sự kiên nhẫn, sáng tạo và tạo không khí tích cực trong bữa ăn.

Những mẹo vặt “vàng” giúp bé hết ngán và thích ăn:

Trình bày món ăn đẹp mắt: Bé ăn bằng mắt trước! Sử dụng khuôn cắt rau củ, tạo hình cơm nắm, làm bánh pancake hình thù ngộ nghĩnh. Màu sắc “cầu vồng” từ rau củ, trái cây luôn hấp dẫn.
Thay đổi kết cấu liên tục: Hôm nay súp mịn, mai cơm nát, mốt nui sốt, kia bánh mềm… Sự đa dạng về kết cấu giúp kích thích giác quan của bé.
Cho bé tham gia vào bữa ăn gia đình: Để bé ngồi ăn cùng gia đình (dù bé ăn món riêng). Bé nhìn người lớn ăn sẽ học hỏi và bắt chước. Không khí vui vẻ, không căng thẳng cũng rất quan trọng.
Cho bé chạm vào thức ăn: Hãy cho phép bé chạm, sờ, bốc thức ăn (với những món phù hợp, an toàn). Đây là cách bé khám phá thế giới và làm quen với món ăn. Đừng ngại bẩn!
Bắt đầu với lượng nhỏ: Chỉ đưa cho bé một ít món mới mỗi lần. Nếu bé không ăn, đừng nản lòng. Thử lại vào những lần sau. Bé có thể cần đến 10-15 lần tiếp xúc mới chấp nhận một món ăn mới.
Kết hợp món mới với món bé thích: Ví dụ, nếu bé thích sữa chua, hãy trộn một ít trái cây nghiền mới vào sữa chua quen thuộc.
Để bé tự xúc ăn hoặc bốc ăn: Nếu bé đã có kỹ năng này, hãy cho phép bé làm. Sự tự chủ giúp bé cảm thấy hào hứng hơn.
Tạo không khí thoải mái, không ép buộc: Khi bé lắc đầu hoặc đẩy thức ăn ra, hãy bình tĩnh dọn đi, không la mắng hay cố nhét vào miệng bé. Ép buộc chỉ làm bé sợ hãi và càng biếng ăn hơn.
Khen ngợi khi bé thử món mới: Dù bé chỉ ăn một chút hay chỉ chạm vào món ăn, hãy khen ngợi hành động đó.
Lưu ý về dinh dưỡng: Khi thay thế cháo, đảm bảo bé vẫn nhận đủ các nhóm chất: tinh bột (cơm, mì, nui, bánh từ bột, khoai tây…), đạm (thịt, cá, tôm, trứng, đậu hũ…), chất béo (dầu ăn cho bé, bơ, phô mai…), vitamin và khoáng chất (rau củ, trái cây). Có thể thêm sữa mẹ, sữa công thức, sữa tươi (cho bé trên 1 tuổi) và các chế phẩm từ sữa để đảm bảo đủ năng lượng và dưỡng chất.

Hình ảnh gia đình quây quần bên bàn ăn, không khí vui vẻ, khuyến khích bé ăn khi ngán cháo

Như Chuyên gia Dinh dưỡng Nguyễn Thu Minh từng chia sẻ: > “Việc bé ngán cháo là cột mốc bình thường cho thấy sự phát triển của bé. Quan trọng là ba mẹ cần kiên nhẫn và sáng tạo trong việc giới thiệu các loại thực phẩm đa dạng. Hãy biến bữa ăn thành giờ khám phá vui vẻ thay vì ‘cuộc chiến’. Sự đa dạng không chỉ giúp bé ăn ngon hơn mà còn cung cấp đủ dưỡng chất cho bé phát triển toàn diện.”

Quả thực, hành trình nuôi con đầy những thử thách thú vị, đòi hỏi sự linh hoạt và học hỏi không ngừng của ba mẹ. Mỗi bé là một cá thể độc đáo, có sở thích và tốc độ phát triển khác nhau, giống như việc lựa chọn một cái tên phù hợp cho con, ví dụ như việc tìm kiếm tên be trai 2023 họ nguyễn đòi hỏi sự cân nhắc kỹ lưỡng để cái tên đó thực sự ý nghĩa và phù hợp với bé vậy.

Đôi khi, việc cân bằng dinh dưỡng và đảm bảo bé ăn đủ chất có thể cảm thấy phức tạp, giống như việc phải nhớ lại cách tính tam giác đều sau một thời gian dài không đụng đến toán học vậy! Nhưng với thông tin đầy đủ và sự quan sát tinh tế, ba mẹ hoàn toàn có thể vượt qua.

Khi nào bạn cần tìm lời khuyên từ chuyên gia?

Mặc dù bé ngán cháo và biếng ăn sinh lý là bình thường, nhưng trong một số trường hợp, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng:

Dấu hiệu cần lưu ý:

Bé sụt cân hoặc không tăng cân trong một thời gian dài.
Bé từ chối hầu hết các loại thực phẩm, chỉ ăn rất ít hoặc chỉ ăn một vài món cố định trong thời gian dài (kén ăn nghiêm trọng).
Bé có dấu hiệu khó nuốt, sặc, nôn trớ thường xuyên khi ăn.
Bé có các triệu chứng khác đi kèm như tiêu chảy, táo bón kéo dài, phát ban…
Bạn cảm thấy quá căng thẳng, lo lắng về việc ăn uống của bé và không biết phải làm sao.

Chuyên gia có thể giúp bạn xác định nguyên nhân chính xác (có thể do bệnh lý tiềm ẩn, vấn đề về tiêu hóa, dị ứng, hoặc vấn đề hành vi ăn uống) và đưa ra lời khuyên, phác đồ dinh dưỡng phù hợp nhất cho bé nhà bạn.

Tóm lại, việc bé ngán cháo không phải là “thảm họa”, mà là cơ hội để ba mẹ và bé cùng nhau khám phá thế giới ẩm thực phong phú hơn. Từ súp sánh mịn, cơm nát mềm, các loại bánh từ bột, hạt dinh dưỡng, đến trái cây rực rỡ và sữa chua béo ngậy, có vô vàn lựa chọn hấp dẫn để thay thế và bổ sung vào thực đơn của bé.

Quan trọng nhất là sự kiên nhẫn, sáng tạo của ba mẹ trong việc chế biến và trình bày món ăn, cũng như tạo không khí bữa ăn vui vẻ, không áp lực. Hãy để bé được khám phá, được thử nghiệm và dần dần tìm thấy những món ăn yêu thích mới. Bằng cách này, bạn không chỉ giải quyết được vấn đề bé ngán cháo nên ăn gì mà còn xây dựng cho bé thói quen ăn uống lành mạnh và thái độ tích cực với thực phẩm trong tương lai.

Chúc ba mẹ và bé có những bữa ăn thật vui và ngon miệng! Đừng ngần ngại thử những mẹo vặt này và chia sẻ kết quả với “Nhật Ký Con Nít” nhé!

Mẹo Vặt Cuộc Sống