Nhớ Mùa Tháng Tám – Xuân Diệu

Cờ Đỏ Sao Vàng… Tháng Tám Bốn Mươi Nhăm… Nhà Hát Lớn… Mùa Thu Năm Cách Mạng… Hà Nội Thủ Đô… Việt Minh Mặt Trận… Tự Do Độc Lập… Dân Chủ Cộng Hoà… – Những tiếng thần reo rắt mãi, mãi lòng ta! Nhớ hỡi nhớ, khóc oà vui biết mấy! “Cái thuở ban đầu Dân quốc ấy, “Nghìn năm chưa dể đã ai quên…” Cụ Hồ về, lần thứ nhất giao duyên Với nước Việt, mà sao tình khắng khít! Thu ơi mùa thu ơi! ta sống hay là chết? Cả hồn ta…

Read More

Thủ Đô Đêm Mười Chín – Xuân Diệu

Hà Nội đứng trong đêm mười chín lửa, Súng căm thù vây bủa lũ tàn tham, Súng rửa hờn, súng của nước Việt Nam, Sấm công lý đánh đầu quân bất tín. Súng quân tử chín tháng trời giữ kín, Gượng cười đau xem bầy chó cắn điên. Súng chưa kêu, chúng nó tưởng súng hờn; Nát mặt chúng, súng bây giờ mới biết! Bóng tối mênh mang, điểm giờ lẫm liệt Nổ bùng ra lòng giận đã tràn hông. Giận rít căm căm, giận nổ đùng đùng. Giận tức…

Read More

Mê Quần Chúng – Xuân Diệu

Phải là sóng nở hay chuông đánh? Gió chở ngập mình, giông chuyển bánh. Trời ơi, đứt thở giữa phần đông! Ngục tựa phao con thở phập phồng. Tôi run thân xác, tôi run tóc, Miệng muốn gầm vang, tay muốn khóc, Muốn cười khoan khoái ở bàn chân, Lại muốn cuồng điên trên mắt ngọc. Vạn người sao bỗng rủ nhau đi? Tay sát bên tay, bước hẹn thề. Vải nói lời gì trương phấp phới? Cờ tung thẳng cánh sướng như phi! Bởi sao năm cánh gọi đằng…

Read More

Biểu Tình Mưa – Xuân Diệu

(19 tháng Tám 1946) Biểu tình! Biểu tình! Trên đường réo một tiếng sông, tiếng thác, Quần áo chảy dưới mưa nghe xào xạc, Cổ hầu kêu mường tượng tiếng mưa bay. Thác ào ào gần nghe tựa xa xa: Tiếng mưa đi lùa sương trên đường nhựa, Tiếng gió vào gọi cửa, Tiếng người reo làm lửa giữa mưa kêu. Nước dưới chân chảy xoáy, tuôn liền, Chảy không kịp sức mưa trời trút xuống. Mưa tầm tã, mưa dường như cũng cuống! Đổ chan hoà không kịp với người đi. Biểu tình!…

Read More

Tổng… Bất Đình Công – Xuân Diệu

Tổng đình công hỡi! Tổng đình công! Tưởng có, ai ngờ lại hoá không! Trời hỡi, đất ơi, xin chứng giám! Lấy mo mà bịt mặt cho xong! Tổng đình công đấy, nghĩ mà thương. Phố đóng sao mà cửa mở toang? Tầu điện long cong ra vẫn chạy! Đồng Xuân ầm ỹ họp như thường! Tổng đình công hỡi! Tổng đình công! Dân chúng sao mà xỏ chúng ông? Tưởng chắc được dân nên mới “tổng”; Mà dân không được, thế là… tong! Đất hỡi, sao mày vẫn cứ…

Read More

Một Cuộc Biểu Tình – Xuân Diệu

Bữa kia trong vài phố Hà Nội, Có cuộc biểu tình, (nghĩ cũng tội!) Vẻn vẹn đếm được những ba mươi Lính bảy thằng người đi quấy rối. Khuyển Ưng một lũ sắp mưu gian, Cai quản ít nhiều đàn ốm đói, Đi qua mấy phố diễn trò hề, Khiến cả quốc dân đều… bịt mũi! Biểu tình chi đó? Biểu tình ai? Ai bảo biểu tình, mà lạ nhỉ! Hô đều như thể… đũa so lo, Bước mạnh như là… người thất chí. – Bà ơi! dắt cháu ngó…

Read More

Đàn Chim Dân Tộc – Xuân Diệu

Tặng nhi đồng Việt Nam Một, hai! Một, hai! Các em nhi đồng súng vác vai, Nhịp kỹ trăm chân như một bước, Lo tròn bổn phận lính tương lai. Đội trưởng trang nghiêm tiến dẫn đầu. Ráng son pha sắc cúc vàng thâu, Cờ thiêng tổ quốc đưa vinh dự Lên mặt anh hùng chưa có râu. Bỗng tiếng đâu lên tựa suối đàn, Trong như chuông sớm, nở đều ran! Cả đoàn ngước cổ ca lanh lảnh, Trên phố tưng bừng chim Việt Nam! Dân tộc huy hoàng…

Read More

Tiếng Nói Việt Nam – Xuân Diệu

“Đây là Tiếng nói Việt Nam…” Sáng tinh sương đã giậy làm triều dương. Mai xanh như lúc chiều vàng, Trưa hồng hay buổi đêm sương lạnh lùng, Cũng đưa tiếng nói trong không, Phố chen đứng lại; – trong phòng bừng lên. Trong tiếng nói hãy rền giọng gió, Lớn: đồng vang; lúc nhỏ: tơ tằm. “Đây là Tiếng nói Việt Nam…” Tiếng buông êm dịu, tiếng hàm giận căm, Tiếng Tổ Quốc đêm nằm văng vẳng, Ngày vấn vương tai lắng nghe xa: Sông run, núi cũng ngân…

Read More

Tiếng Vàng – Xuân Diệu

Đêm trong động một tiếng vàng, Tiếng nghe êm ái, lắng càng dịu trong. Tiếng đưa hoà dịu vào không, Như rơi giọt bạc nằm trong da trời. Lung linh xoay giọt lệ cười, Vuốt ve man mác như lời nước xanh, Ấy là tiếng sao lanh lảnh nói, Hạt bóng trăng soi dọi đồng bằng; Sương đi còn một giọt ngừng, Mưa trời thu đọng trên từng biếc cao Gió qua lại rì rào năm cánh, Lụa phất phơ kêu ánh sao vàng. Vừng xa sông suối nói năng, Non…

Read More