Một Ngày Xuân – Xuân Diệu

Một ngày xuân xanh tươi như mắt biếc, Gió biển Đông phơ phất thổi lên rừng. Áo Việt Bắc màu chàm pha vững chắc Cũng thêu thùa những đường nắng mênh mông. Tôi bước đi trên những đường phá vỡ, Lắng tai nghe kháng chiến hát mơ hồ. Mùi chiến thắng gieo trong không khí nở, Đường xuyên rừng hay đường lại Thủ Đô? Chèo lá nhỏ xuôi xuôi buông thả mái, Gió đem tơ đi nối những chân trời, Những tay trẻ ôm tròn vòng thế giới; Tự đâu…

Read More

Hương Đời – Xuân Diệu

Đời ta tất cả, nhưng cũng có gì đâu? – Miếng vấn chênh kêu giữa dịp cầu, Một buổi chiều sương nghe chó sủa, Sân hè thóc trải liệng bồ câu. Tiếng chân yêu mến vào trong dạ, Giọng nói thân yêu mới đổi màu. Cái nắng ồ lên trong tiếng lá: Đời là tất cả – có gì đâu! Một bước chân buồn giữa phố thu, Phất vuông cờ đỏ cửa đêm mù. Gió sương bốn biển pha hơi ấm, Trong máy truyền thanh tiếng Cụ Hồ. Có thế,…

Read More

Nhớ Tay Chân – Xuân Diệu

Tặng Thương Binh Có những khi mưa dầm dài dặc như trời nhức nhối ở trên mây; Có những đêm trăng lặng gieo trên tàu lá chuối; Có những khi bên an dưỡng đường chiều vây hiu hắt như nhớ nhung chi; Có những khi… Có những khi… Những khi nào, nào ai đếm hết? Những khi một mình hay khi thanh vắng, Khi khắc lụa và khi mắt vợi, Khi trời đi theo đám mây bay, Khi mai đêm hay lúc chiều ngày, Khi tiếng hát nằm trong trí nhớ Lên…

Read More

Ảnh Cụ Hồ – Xuân Diệu

Cụ Hồ, ấy là Việt Nam sinh đẻ, Nên nghìn xưa còn lại vẻ nhà nho, Trải thế gian qua biết mấy địa đồ, Môi bất hủ vẫn nụ cười nước Việt; Vẫn cái trán non cao, vẫn mắt ngời nước biếc, Vẫn chòm râu hoà nhã của phương Đông. Dân sinh ra, nên nói tựa dân đồng, Lời chuyện vẫn lại nôm na tục ngữ. Áo màu xám vẫn giữ tro vạn thuở Của nương dâu, bãi đậu hoặc vườn ngô. Sống rau dưa, giày mũ vải thô sơ,…

Read More

Nhớ Mùa Tháng Tám – Xuân Diệu

Cờ Đỏ Sao Vàng… Tháng Tám Bốn Mươi Nhăm… Nhà Hát Lớn… Mùa Thu Năm Cách Mạng… Hà Nội Thủ Đô… Việt Minh Mặt Trận… Tự Do Độc Lập… Dân Chủ Cộng Hoà… – Những tiếng thần reo rắt mãi, mãi lòng ta! Nhớ hỡi nhớ, khóc oà vui biết mấy! “Cái thuở ban đầu Dân quốc ấy, “Nghìn năm chưa dể đã ai quên…” Cụ Hồ về, lần thứ nhất giao duyên Với nước Việt, mà sao tình khắng khít! Thu ơi mùa thu ơi! ta sống hay là chết? Cả hồn ta…

Read More

Mê Quần Chúng – Xuân Diệu

Phải là sóng nở hay chuông đánh? Gió chở ngập mình, giông chuyển bánh. Trời ơi, đứt thở giữa phần đông! Ngục tựa phao con thở phập phồng. Tôi run thân xác, tôi run tóc, Miệng muốn gầm vang, tay muốn khóc, Muốn cười khoan khoái ở bàn chân, Lại muốn cuồng điên trên mắt ngọc. Vạn người sao bỗng rủ nhau đi? Tay sát bên tay, bước hẹn thề. Vải nói lời gì trương phấp phới? Cờ tung thẳng cánh sướng như phi! Bởi sao năm cánh gọi đằng…

Read More

Biểu Tình Mưa – Xuân Diệu

(19 tháng Tám 1946) Biểu tình! Biểu tình! Trên đường réo một tiếng sông, tiếng thác, Quần áo chảy dưới mưa nghe xào xạc, Cổ hầu kêu mường tượng tiếng mưa bay. Thác ào ào gần nghe tựa xa xa: Tiếng mưa đi lùa sương trên đường nhựa, Tiếng gió vào gọi cửa, Tiếng người reo làm lửa giữa mưa kêu. Nước dưới chân chảy xoáy, tuôn liền, Chảy không kịp sức mưa trời trút xuống. Mưa tầm tã, mưa dường như cũng cuống! Đổ chan hoà không kịp với người đi. Biểu tình!…

Read More

Hồn Cách Mạng – Xuân Diệu

I Đội binh văn sĩ với người thơ Nghe thổi trong kèn lòng cứu nước, Rúc lên từ những ngực tròn xoe Những tiếng căm hờn không nén được; Nghe dồn mặt đất, chuyển không gian Súng khạc ngang thù, dao thét ngược: Luống run trong dạ những giây đờn Tê tái những ngày than cô đơn. II Run vì tủi hổ những ngày qua Leo mãi cầu thang của tháp ngà. Chưa đủ cao sang, xây mãi nóc; Trèo lên lưng quỷ, trốn người ta. Bởi chưng cơn rét ngàn…

Read More

Nguồn Thơ Mới – Xuân Diệu

Có một suối thơ chảy từ gần gũi, Ra xa xôi, và lại đến gần quanh. Một suối thơ lá ngọt với hoa lành Nói trong xóm, và dỡn cười dưới phố, Nguồn chẳng có tiên ca, không hạc múa, Bách tùng không, sương khói cũng đều tan. Những núi, đồi toàn ở xứ nhân gian, Những cây cối là thân người có máu, Mưa thế kỷ tuôn vào lòng nước dạo, Nếm đậm đà là bởi muối bồ hôi, Nghe thơm tho cũng bởi có hơi người, Hương sức lực…

Read More

Căm Hờn – Xuân Diệu

Đã đứng lên, những con người uất ức, Những thế hệ nuốt oan hờn giữa ngực; Đã đứng lên những chiến sĩ, những anh hùng, Những gươm thiêng, những giáo nhọn, những gan đồng, Những dạ sắt: đã đứng lên tất cả! Giã từ quá khứ trăm năm hận, Một bước sa cơ tủi vó hùm! Ngoảnh lại thời gian, bao hậm hực! Lỡ đường, nên nỗi giận trăm năm. Đã cháy rồi, ánh sáng giữa đêm tăm; Đã mọc giậy sao vàng trên nếp gió. Trong thắm thiết, giữa…

Read More